نحوه ارائه اعتراض به حکم حجر و حکم رشد به دادگاه توسط وکیل
برخی از سوالاتی که قرار است در این مقاله به آنها پاسخ دهیم در ذیل آمده است:
- حکم حجر چیست؟
- اعتراض به حکم حجر توسط وکیل پایه یک
- رفع حجر چگونه انجام میشود؟
- وکیل چگونه درخواست رفع حجر میکند؟
- دعوای حکم رشد را چه کسی میتواند بیان کند؟
- قیم کیست؟
- برای چه افرادی قیم تعیین می شود؟
- شرایط قیم برای فرد محجور چیست؟
- چه کسانی نمی توانند قیم شوند؟
- تعیین قیم چگونه صورت میگیرد؟
حکم حجر چیست؟
در قانون آمده است که اگر شخصی شرایط حجر را داشته باشد، والدین او موظفند پس از سپری شدن دوران کودکی او، این امر را به دادستانی محل اقامت خود خبر دهند. اطلاع محجوریت فرزند هم میتواند از طرف مادر باشد و هم می تواند از طرف پدر صورت بگیرد.
محجور به کسی اطلاق می گردد که توانایی اداره ی امور مالی خویش را به دلیل مشکلات ذهنی نداشته باشد. اما این مسئله را چه کسی تشخیص میدهد؟
گاهی از ظاهر فرد کاملا مشخص است که فرد دارای اهلیت نیست اما گاهی این امر نیاز به بررسی دارد. دادگاه پس از اینکه درخواستی مبنی بر محجور بودن فرد را می خواند، فرد را به پزشکی قانونی ارجاع داده تا کارشناسان در این باره نظر دهند.
اگر محجوریت شخص ثابت شود، نیاز است تا برای او قیم مشخص گردد. انتخاب قیم برای شخص محجور بدین سبب است که ممکن است نیاز به انجام امور مالی داشته باشد و به علت محجوریت نتواند کاری از پیش ببرد، در نتیجه قیم میتواند کارهای مالی او را انجام دهد.
اعتراض به حکم حجر توسط وکیل پایه یک
وکیل می گوید که با استناد به ماده 66 قانون امور حسبی میتوان به حکم حجر صادر شده اعتراض نمود. آثار گواهی حجر از لحظه ای که قطعیت پیدا کند، ایجاد می شود. طبق ماده 70 قانون امور حسبی اگر ثابت شود که علت حجر پیش از صدور حکم حجر وجود داشته است، اثر حجر از زمان وجود علت حجر مقرر می شود. ” در صورتی که حکم قطعی گردد، دارای اعتبار مختومه خواهد بود و قابل رسیدگی از همان جهت نخواهد بود.”
رفع حجر چگونه انجام می شود؟
اگر ولی یا قیم شخص محجور با رفع حجر فرد موردنظر روبرو گردد، میتواند این امر را به دادگاه اطلاع دهد. با ارائه درخواست صدور حکم رفع حجر توسط وکیل، دادگاه به سنجش شخص می پردازد و در صورت اهلیت داشتن فرد، حکم رفع حجر را صادر می نماید.
نکته ای که با تذکر وکیل محترم لازم می دانیم به شما بگوییم این است که حتی در صورت مختومه شدن پرونده اهلیت فرد، به این علت که محجوریت میتواند موقتی باشد، باز هم میتوان دادخواستی در راستای صدور رفع حجر به دادگاه ارائه نمود.
وکیل چگونه درخواست رفع حجر میکند؟
هنگامی که قیم شخص محجور بخواهد حکم رفع حجر بگیرد، می بایستی با وکیل امور حسبی مشورت نماید. وکیل پایه یک امور حسبی به با طرح موضوعی جدید یا تغییر موضوع قبلی، اقدام به رفع حجر شخص محجور در دادگاه می نماید.
دعوای حکم رشد را چه کسی میتواند بیان کند؟
اگر شخصی که می خواهد حکم رشد بگیرد، دارای ولی یا قیم باشد می تواند از طریق آن ها اقدام کند. اگر فاقد قیم و یا ولی باشد، به طرفیت مدعی العموم دعوای حکم رشد داده می شود.
قیم کیست؟
در محاکم قضایی به کسی که توسط قاضی برای نگهداری و مراقبت از محجور گماشته می شود، قیم می گویند. به قیم به اصطلاح، امین حاکم نیز گفته می شود. قیم باید فردی عاقل، بالغ، بصیر، دانا و مسلمان باشد (اگر محجور مسلمان باشد). قیم می بایستی از شایستگی های رفتاری برخوردار بوده و قابل اعتماد و امین باشد. به طور کلی باید اینطور بیان کرد که قیم باید از اهلیت کامل برخوردار باشد.
پدر و مادر شخص محجور و سپس خویشاوندان نزدیک وی برای قبول قیمومت فرد در اولویت قرار دارند. برای مادر شرطی وجود دارد که نباید با مردی دیگر ازدواج کرده باشد و اگر کرده باشد باید بداند که زن نمی تواند بدون اجازه همسر خود، قیمومت فردی را بپذیرد.
برای چه افرادی قیم تعیین می شود؟
- برای افراد غیررشید و مجانینی که عدم رشد و جنون آن ها مربوط به زمان صغر بوده باشد و ولی نداشته باشد.
- برای افراد غیر رشید و مجانینی که عدم رشد و جنون آن ها مربوط به بعد از صغرشان بوده باشد.
- برای صغری که ولی خاصی ندارد.
شرایط قیم برای فرد محجور چیست؟
با استناد به ماده 1192 قانون مدنی، قیم می بایستی از موارد زیر برخوردار باشد:
- توانایی اداره امور را داشته باشد.
- مسلمان باشد.
- امانت دار باشد.
- از اهلیت برخوردار باشد.
چه کسانی نمی توانند قیم شوند؟
طبق ماده 1231 قانون مدنی، افرادی که دارای ملاک های زیر باشند، نمی توانند قیم فرد دیگری شوند:
- افرادی که خودشان تحت قیمومت شخصی دیگر هستند.
- افرادی که حکم ورشکستگی دریافت کرده و هنوز آن را تسویه ننموده اند.
- “کسی که خود یا اقربای طبقه اول او دعوایی بر محجور داشته باشد.”
- افرادی که به علت ارتکاب جرم محکوم شده باشند که این جرم ها میتواند از قبیل خیانت در امانت، سرقت، هتک ناموس، کلاهبرداری و … باشد.
تعیین قیم چگونه صورت میگیرد؟
- توسط دادگاه
برای درخواست تعیین قیم برای فرد محجور، می بایستی به دادگاه خانواده ای که در محل اقامت فرد محجور قرار دارد مراجعه کرده و سپس درخواست خود مبنی بر صدور حکم حجر و تعیین قیم را به دادگاه ارائه دهید.
- توسط دادستان
اگر دادستان متوجه شود که فردی محجور است و نیاز به یک قیم دارد، می بایستی این موضوع را با ارائه شواهد و مدارکی مبتنی بر محجوریت فرد به دادگاه ارائه کرده و قیم را نیز معرفی کند؛ که در صورت صدور حکم عدم رشد برای فرد، در همان رمان قیم نیز برای ایشان در نظر گرفته شود.
این نکته قابل ذکر است که دادستان می تواند به رای صادر شده اعتراض نموده و یا پس از مدتی به صدور حکم رفع حجر اقدام کرده و در راستای خروج فرد از قیمومت دادخواستی به دادگاه ارائه دهد.